اسپیس گان ها؛ از آیزاک نیوتن تا نازی ها در پاریس! (بخش اول)
مجله تصویری سلاح- دست یابی به فضا همواره عملیاتی دشوار و در عین حال بسیار هزینه بر بوده است. برای مثال تنها جهت شلیک یک موشک به مداری با جاذبه صفر و جا به جایی آن در فضایی خارج از جو این سیاره، نیاز به انرژی فراوانی خواهد بود. به همین دلیل روشی جدید که مستلزم استفاده از 326770 گالن هیدروژن مایع و همینطور 99359 گالن اکسیژن مایع نباشد، برای ناسا و کمپانی های هوافضای خصوصی می تواند بسیار مقرون به صرفه و جذاب واقع شود. در واقع این جاست که فلسفه اسپیس گان ها(سیستم راه اندازی و پرتاب به خارج از جو) برای نزدیک به 3 قرن توجیه خواهد شد.
البته آنچه که در ادامه خواهید خواند هیچ ارتباطی با تسلیحات لیزری عجیب و غریب که در چند ثانیه گروه های خصمانه دشمن را تبدیل به پودر می کنند نداشته و در اصل موضوع اسپیس گان ها یک مکانیسم راه اندازی و یا پرتاب هدفمند است. هرچند ایده های مختلفی تا به امروز آزمایش شدند اما با وجود گذشت چندین قرن از اولین مفاهیم مطرح شده پیرامون اسپیس گان ها، هیچ یک با موفقیت کامل همراه نبودند. در اینجا تاریخچه کوتاهی از این تلاش ها را ارائه خواهیم داد که قرار بود در همه آنها سامانه های موشکی متداول نقشی نداشته باشند و در عوض جای خود را به سیستم های راه اندازی و پرتاب فضایی متفاوت تری بدهند:
سال 1728: آیزاک نیوتن اسپیس گان را به صورت تئوری اختراع می کند
نیوتن در کتاب خود به نام “رساله ای از نظام جهان” پیرامون یک سناریوی فرضی بحث می کند. بر اساس این سناریو توپی بر فراز یک کوه مرتفع قرار داده می شود و قابلیت آن را دارد که فراتر از سطح زمین و بدون مزاحمت مقاومت هوا به اهداف خود در خطی مستقیم شلیک کند. آزمایش گلوله توپ در حقیقت نشان می دهد که برای هدف گیری سوژه ای در آسمان به گونه ای که مهمات مورد نظر بتوانند از به طور کامل از شر گرانش زمین خلاص شوند و در فضا اثر خود را بگذارند، نیازمند چه سطحی از سرعت هستند.
هرچند محدودیت های تکنولوژیکی متعددی سر راه ساخت چنین توپی وجود دارد، اما نیوتن معتقد بود که ایده او بدون شک زمانی در آینده نزدیک عملی خواهد شد.
سال 1865: ژول ورن به ماه شلیک می کند
ژول ورن نویسنده، شاعر و نمایش نامه نویس فرانسوی در رمان خود تحت عنوان “از زمین تا کره ماه” درباره جامعه کوچکی از طرفداران تسلیحات فضایی و تلاش آنها برای ساخت ابزاری که بتواند پرتاب مردم به ماه را عملی کند صحبت به میان آورده است. توپ فضایی ورن نزدیک به 275 متر طول و 18 متر عرض داشت و می توانست با استفاده از 181 تن باروت پنبه به صورت همزمان 3 فضانورد را به خارج از اتمسفر انتقال دهد!
کتاب مذکور در اصل نخستین تصویر هنری از یک اسلحه فضایی بود. البته گفتنی است که در سال 1903 یکی از دانشمندان خودآموخته روسی در زمینه هوانوردی و فضانوردی به نام کنستانتین تسیولکوفسکی مشخص کرد که یک سلاح فضایی واقع گرایانه به گونه ای غیر قابل اجرا و کاربردی طویل خواهد بود و به بیان ساده تر دنیا هیچگاه به این موفقیت شگرفت دست نخواهد یافت. وی همچنین اشاره کرد که به منظور جا به جایی فضانوردان مشابه آنچه که در کتاب ورن گفته شده است، افراد می بایست شتابی به تناسب 22000 گرم را تحمل کنند و این یعنی پیش از آن که حتی به مقصد برسند به طور کامل تبخیر خواهند شد!
سال 1918: آلمان ها از پاریس به استراتوسفر دست می یابند
در خلال جنگ جهانی اول، آلمان از اصول ساخت توپ های نظامی دور برد استفاده می کند تا به طراحی و تولید سلاح پاریس نزدیک شود. پاریس نام توپ بزرگی بود که روی کاغذ می توانست از پاریس فاصله 130 کیلومتری بمباران کند. مهمات شلیک شده نیز این قابلیت را داشتند که به لایه استراتوسفر برسند و این اولین باری بود که سلاحی با این ویژگی توسط انسان ساخته می شد. بدین ترتیب اگر هدف کشتار مردم نبود، می توانستیم بگوییم سلاح پاریس نقطه عطفی بزرگ در تاریخ تسلیحات نظامی و به احتمال زیاد اسپیس گان ها بوده است.
با این حال، لازم بود اپراتورهای سلاح پاریس اثر کوریولیس (چرخش زمین) را نیز در محاسبات خط سیر گلوله ها لحاظ کنند و این خود نقطه ضعفی قابل ملاحظه برای دستاورد جنگی آلمان به شمار می رفت. در اواخر جنگ جهانی دوم، اسلحه پاریس توسط سربازان آلمانی به منظور جلوگیری از تصرف آن به دست نیروهای متفقین نابود شد.
سال 1944: نازی ها ابر توپ V-3 را شلیک می کنند
طی جنگ جهانی دوم هیتلر برنامه ای به نام سلاح های V را ارائه داد که با هدف تهاجم به انگلستان در پاسخ به حملات بمب گذاری شده روی آلمان طراحی شده بود. سومین مورد از این تسلیحات توپ V-3 بود که با کد پمپ فشار بالا یا HDP نام گذاری شد.
طرح های پیشنهادی متشکل از یک توپ حدودا 20 متری بودند که مستقیما مرکز لندن را هدف می گرفت. هیتلر قصد داشت 25 دستگاه از ماشین های مرگ مذکور را بسازد اما به دنبال بمباران تاسیسات ساخت (در ژوئیه سال 1944 تدارک دیده شده بودند) توسط نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا، این پروژه با بن بست مواجه شد. با این حال تست های مقدماتی چندان موفقیت آمیز نبودند و نسخه های کوچک تر هم پس از جنگ عملا بی مصرف شدند. V-3 های کوچک در نهایت برای بررسی های بیشتر در سال 1948 به آمریکا انتقال یافتند.
مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.