اردوگاه قرن؛ رویای شهر موشکی آمریکا به بزرگی ایالت ایندیانا

مجله تصویری سلاح- آیس ورم یا کرم یخی یکی از سری ترین برنامه های ارتش آمریکا طی جنگ سرد بود که هدف اصلی از آن ساخت شبکه ای از سایت های راه اندازی موشک های هسته ای به صورت سیار آن هم در قسمت زیرین یخسار گرینلند (گرینلند نام ناحیه خودگردانی از دانمارک است) محسوب می شد.

در واقع مقصود نهایی استقرار موشک هایی با برد متوسط زیر یخ بود که فاصله کمی با اهداف مورد نظر در داخل خاک اتحاد جماهیر شوروی داشتند. این پروژه حتی از دولت دانمارک نیز مخفی نگاه داشته شده بود. گفتنی است که یخسار گرینلند پهنه ای وسیع از یخ را به خود اختصاص می دهد که نزدیک به 80 درصد از مساحت گرینلند را پوشانده است.

جزئیات برنامه سری ارتش آمریکا

به منظور بررسی چگونگی عملکرد سامانه موشکی در فضای متفاوتی مانند یخ و همچنین محرمانه ماندن تحقیقات، یک پروژه پوششی با نام “Camp Century یا اردوگاه قرن” در سال 1960 راه اندازی شد. البته همانطور که انتظار می رفت به دلیل شرایط ناپایدار یخ داخل یخسار گرینلند، این برنامه شش سال بعد یعنی در سال 1966 متوقف شد.

 

 

 اردوگاه قرن در سرزمینی ایجاد شد که دمای هوا در شب هنگام تا منفی 70 درجه فارنهایت نیز افت می کند و وزش باد یخ و برف را با سرعت 201 کیلومتر بر ساعت به حرکت در می آورد.

ارتش آمریکا در زمان بازگشایی پایگاه مذکور در سال 1960، از یک فیلم مستند کوتاه رونمایی کرد که در آن تکنیک های جدید ساخت و ساز مورد استفاده برای تکمیل کمپ به نمایش درآمده بود. بدین ترتیب حداقل در نظر عموم اینطور به وانمود شد که اردوگاه نام برده برای انجام تحقیقات علمی در قطب شمال مورد استفاده قرار می گیرد.

اما واقعیت چیز دیگری بود؛ اردوگاه قرن پروژه ای فوق سری برای به کار گیری تسلیحات هسته ای محسوب می شد و از آن جایی که دولت دانمارک با طرح استفاده از تسلیحات هسته ای در خاک خود مخالف بود، از هدف اصلی اردوگاه قرن مطلع نشد.

 

 

در این پایگاه مهندسین عمران و نظامی تکنیک های ساختمانی زیر زمینی در قطب شمال را بهبود بخشیدند. در این راستا از تراکتورهای اصلاح شده برای ایجاد سنگرهای عمیق تا عمق حدودا 9 متری داخل یخ استفاده شد. هر کدام از این سنگرها با سیلندرهای نصفه از جنس فولاد پوشیده شده بودند تا پناهگاهی برای شهر زیر زمینی کوچک ارتش آمریکا فراهم کنند. از طرفی حمل و نقل یا انتقال گاز به ژنراتورهای سوخت بسیار پر هزینه تمام می شد و تحت شرایط آب و هوایی نامساعد تقریبا غیر ممکن بود. راه حل این مشکل نصب یک رآکتور هسته ای قابل حمل بود که بتواند پاسخ گوی همه نیازهای الکتریکی اردوگاه قرن باشد.

در مجموع قرار بود سیستمی متشکل از تونل هایی به طول 4 هزار کیلومتر حفر شوند که ظرفیت جای دهی حداکثر 600 موشک هسته ای را در اختیار داشته باشند. چنین امکاناتی سبب می شد تا در صورت وقوع یک جنگ هسته ای احتمالی، دست یابی به اهداف شوروی تسهیل شود. بنابر اطلاعات به دست آمده از اردوگاه قرن، پروژه کرم یخ می بایست در مقیاس گسترده پایه ریزی می شد تا تبدیل به بزرگترین سایت پرتاب موشک بالستیک قاره‌پیما یا به اختصار ICBM در جهان شود.

در صورت موفقیت کامل، مساحت این پروژه با ایالتی مانند ایندیانا و یا 3 برابر کشور میزبان، دانمارک برابری می کرد. علاوه بر این فرماندهان پایگاه سری نام برده قصد داشتند با هدف جلوگیری از تعیین مکان دقیق موشک ها توسط دشمنان، آنها را میان سایت های مختلف به طور دائمی جا به جا کنند. قرار گیری این پروژه در زیر زمین و همینطور فاصله 6.4 کیلومتری اجباری میان سایت های پرتاب منتج به بالا بردن سطح حفاظت و البته افزایش شانس مقابله در صورت حمله از جانب اتحاد جماهیر شوروی می شد. نزدیکی این منطقه به شوروی یک مزیت استراتژیک بسیار مهم و بزرگ برای موشک های آمریکایی به شمار می رفت. مهندسین نظامی معتقد بودند موشک های ICBM از این محل به راحتی هر نقطه ای در خاک شوروی را با خاک یکسان خواهند کرد.

 

 

این در حالی است که نمونه های یخ برداشت شده توسط زمین شناسان فعال در اردوگاه قرن ظرف مدت زمان 3 سال پس از حفاری، حاکی از آن بود که یخچال طبیعی بسیار سریعتر از آنچه پیش بینی شده بود حرکت می کند. طبق برآوردهای تیم زمین شناسی و مهندسی و همچنین با توجه به سرعت جا به جایی یخچال، کل تونل ها و ایستگاه های پرتاب برنامه ریزی شده در یک بازه زمانی کوتاه 2 ساله نابود می شدند. البته این تنها مشکل پیش روی آمریکا نبود. شرایط آب و هوایی بد هم باعث شده بود که مصالح ساختمانی فولادی مستعد ترک خوردگی و شکست باشند.

مشکلات ارتباطی میان پنتاگون و اردوگاه قرن نیز خود باری مضاعف محسوب می شد، بدین ترتیب که ارسال و یا دریافت پیام هنگام بروز حادثه شدیدا چالش آفرین بود. در نهایت تاسیسات مورد نظر در سال 1965 تخلیه و ژنراتور هسته ای نیز حذف شدند. پروژه کرم یخ لغو و اردوگاه قرن در سال 1966 بسته شد.

جوامع علمی احتمال می دهند که تا سال 2090، یخ های زیرین اردوگاه قرن شروع به ذوب شدن کنند و این موضوع منجر به ورود زباله های رادیواکتیو و انسانی به اقیانوس شود. با توجه به این پیش بینی خطرناک، هنوز هیچ یک از دولت های آمریکا، دانمارک و یا حتی گرینلند مسئولیت پاک سازی منطقه را بر عهده نگرفته اند.

مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.