کانویر بی-58 هاستلر؛ بدترین بمب افکن ساخت آمریکا

مجله تصویری سلاح – طی دوران جنگ سرد، آمریکا توجه ویژه ای به بخش هوانوردی نظامی داشت. این کشور با آزمایش فناوری ها و هواگردهای جدید عبور از محدودیت های موجود را دنبال می کرد. معرفی هواپیمای کانویر بی-58 هاستلر (Convair B-58 Hustler) در همین راستا صورت گرفت.

بی-58 هاستلر یک بمب افکن فراصوت بود که برای جایگزینی بوئینگ بی-52 استراتوفورترس طراحی شده بود. در شرایطی که بمب افکن بی-58 روی کاغذ امیدوارکننده به نظر می رسید، اما در واقعیت به یک شکست بزرگ تبدیل شد. در حقیقت، این ممکن است بدترین بمب افکنی باشد که تاکنون توسط نیروی هوایی آمریکا به پرواز درآمده است.

نرخ بالای بروز حادثه، هزینه های عملیاتی بسیار زیاد، و مشکلات هنگام پرواز در ارتفاع پایین موجب شد تا بی-58 به گزینه ای بهتر از بمب افکن بی-52 تبدیل نشود. کانویر بی-58 هاستلر پس از 10 سال خدمت، بی سر و صدا بازنشسته شد. این در شرایطی است که بوئینگ بی-52 استراتوفورترس همچنان در ارتش آمریکا خدمت می کند.

بی-58 هاستلر؛ جایگزینی فراصوت برای بی-52 استراتوفورترس

اگرچه بمب افکن بوئینگ بی-52 همچنان هواپیمایی جدید محسوب می شد، اما نیروی هوایی آمریکا به دنبال هواگردی بود که بتواند عملکرد بهتری نسبت به آن ارائه کند. نیروی هوایی آمریکا چیزی می خواست که بتواند از هواپیماهای رهگیر اتحاد جماهیر شوروی پیشی بگیرد. افزون بر این، توانایی پرواز در ارتفاعات بالا، فرو ریختن سریع بمب های خود و گریز با سرعت بالا را داشته باشد.

شرکت کانویر در رقابت با شرکت هایی مانند بوئینگ و نورث امریکن برنده قرارداد ساخت این بمب افکن شد. نخستین پرواز کانویر بی-58 در نوامبر 1956 انجام شد و به نخستین بمب افکن جهان با قابلیت پرواز با سرعت 2 ماخ تبدیل شد.

بی-58 هاستلر نیروی مورد نیاز خود را از چهار پیشرانه توربوجت پس سوز جنرال الکتریک جی79-جی‌ئی-5ای (J79-GE-5A) دریافت می کرد. این بمب افکن توانایی پرواز با بیشینه سرعت 1319 مایل بر ساعت (2123 کیلومتر بر ساعت) یا 2 ماخ را داشت که هدف تعیین شده توسط نیروی هوایی آمریکا بود.

در شرایطی که نشانه های اولیه امیدوارکننده بود، اما واقعیت تلخ خیلی زود برای نیروی هوایی آمریکا روشن شد. بی-58 برتری ناچیزی نسبت به بی-52 داشت. بی-58 در مارس 1960 خدمت خود را آغاز کرد، اما کمتر از یک دهه بعد، در ژانویه 1970 بازنشسته شد. همه اینها در شرایطی است که بمب افکن بی-52 همچنان در خدمت نیروی هوایی آمریکا قرار دارد.

هزینه عملیاتی هنگفت کانویر بی-58 هاستلر

نیروی هوایی آمریکا خیلی زود دریافت که پرواز با بمب افکن بی-58 دشوار است و خدمه سه نفره آن همواره مشغول هستند. در شرایطی که سطوح عملکرد کلی خوب بود، اما محدودیت هایی وجود داشت. بی-58 در مقایسه با بی-52 توانایی حمل سلاح کمتری داشت.

همچنین، این پروژه ای پر هزینه برای شرکت کانویر و نیروی هوایی آمریکا بود. کل هزینه این پروژه 3 میلیارد دلار بود که به نرخ امروز رقم چشمگیر حدود 22 میلیارد دلار می شود.

مساله دیگر، هزینه بسیار بالای عملیاتی نگه داشتن این بمب افکن بود. هواپیمای بوئینگ بی-47 هزینه تنها 361 دلاری برای هر ساعت پرواز داشت. این رقم برای بوئینگ بی-52 بیشتر و به 1025 دلار برای هر ساعت پرواز رسید. اما هر ساعت پرواز کانویر بی-58 هزینه ای 1440 دلاری به همراه داشت.

مشخص بود که به رغم مزیت سرعت فراصوت، بمب افکن کانویر بی-58 هاستلر دارای نقاط ضعف بیشتری نسبت به نقاط قوت است.

نرخ بالای بروز حادثه حین خدمت

نرخ بالای بروز حادثه بی-58 یک عامل نگران کننده دیگر محسوب می شد. این بمب افکن خسارات زیادی را متحمل شد و طی دوران خدمت 26 فروند از آن از دست رفتند. چیزی که شرایط را بدتر کرد این بود که بیش از نیمی از موارد سقوط هواپیما طی پروازهای آزمایشی و نه طی پرواز عملیاتی رخ داد. این سقوط ها نه تنها جان خدمه را می گرفت، بلکه هواپیمایی گران قیمت نیز از دست می رفت.

اگرچه در ادامه بسیاری از مشکلات بی-58 برطرف شد و به هواپیمایی مطمئن تبدیل شد، اما تهدید موشک های سطح به هوای شوروی بر مشکلات پیرامون بی-58 افزود. زمانی که این بمب افکن در ارتفاع پایین پرواز می کرد، توانایی حرکت با سرعت های فراصوت را نداشت. برد پرواز هواپیما نیز هرچه بیشتر کاهش می یافت.

آخرین فروند از بمب افکن فراصوت کانویر بی-58 هاستلر بی سر و صدا در ژانویه 1970 و فقط چند ماه پیش از سالگرد 10 سالگی خدمت این بمب افکن بازنشسته شد. ناوگان بی-58 برای چندین سال نگه داشته شد و بیشتر آنها اوراق شدند. امروز، تنها هشت فروند کانویر بی-58 هاستلر باقی مانده اند.