ای‌تی4؛ سلاحی کارآمد مقابل زره‌پوش های ارتش روسیه
مجله تصویری سلاح – ظهور خودروهای زرهی، به ویژه تانک، میدان جنگ را برای همیشه تغییر داد. نیاز به غلبه بر این تسلیحات قدرتمند نیز موجب معرفی گزینه هایی برای مقابله با آنها شده است.
به عنوان نمونه، سلاح ضد تانک مشهور پانزرفاوست (Panzerfaust) طی جنگ جهانی دوم برای تحویل به پیاده نظام تولید شد تا حداقل شانسی برای مبارزه با ستون زرهی دشمن داشته باشند. از نمونه های شناخته شده دیگر در زمینه سلاح های سبک ضد تانک می توان به ساب بوفورس داینامیکس ای‌تی4 (Saab Bofors Dynamics AT4) اشاره کرد که دهه 1980 توسط سوئدی ها از آن رونمایی شد.
ای‌تی4؛ نامی شناخته شده در دنیای سلاح های سبک ضد تانک
ای‌تی4 یک سلاح ضد تانک دوش پرتاب، بدون لگد و غیر هدایت شونده 84 میلیمتری است که توسط شرکت ساب بوفورس داینامیکس سوئد توسعه داده شده است. کلاهک انفجاری ای‌تی4 توسط یک موتور راکت به پیش نمی رود و سلاحی بدون خان است.
ارتش آمریکا از نسخه بهینه شده ای به نام ام136 ای‌تی4 (M136 AT4) استفاده می کند.
ای‌تی4 به دلیل دقت و قدرت نفوذ بالا می تواند علیه طیف وسیعی از اهداف از جمله ساختمان ها و استحکامات، تانک ها و خودروهای زرهی دیگر، بالگردها و هواپیماها استفاده شود. به دلیل شهرت ای‌تی4 به عنوان یک سلاح ضد زره قوی، ارتش های جهان به طور گسترده از آن استفاده می کنند. ای‌تی4 به نسبت سلاحی ارزان و در عین حال کارآمد و ساده برای استفاده است.
با این وجود، اثربخشی آن در برابر جدیدترین تانک های اصلی میدان نبرد به عواملی مانند ضخامت و زاویه زره تانک و قابلیت های نفوذ ای‌تی4 بستگی دارد. ای‌تی4 به طور معمول توسط نیروهای پیاده نظام به عنوان سلاحی سبک وزن و قابل حمل توسط انسان بکار گرفته شده و در بیشتر ارتش ها به عنوان یک سلاح اصلی ضد تانک در نظر گرفته نمی شود.
ای‌تی4 اکنون یکی از پرکاربردترین سلاح های ضد تانک مورد استفاده در جهان است. آمریکا، سوئد، دانمارک، برزیل، هلند، مالزی، استونی، ایرلند، فرانسه، کلمبیا، انگلیس، شیلی، عراق، تایوان و البته اوکراین از جمله کشورهایی هستند که از ای‌تی4 استفاده می کنند.
ام136 ای‌تی4 در شرایط نور کم نیز قابل استفاده بوده، اما تیرانداز همچنان نیازمند دید واضحی از هدف برای تعیین فاصله است. این سلاح همچنین دارای یک براکت دید در شب برای استفاده در تاریکی شب است.
کار با ای‌تی4 تنها به آموزش پایه نیاز دارد و وزن آن 6.8 کیلوگرم است. برد این سلاح برای هدف نقطه ای 300 متر و برای هدف منطقه ای 500 متر است.
خرج انفجاری 440 گرمی زره شکاف ام136 ای‌تی4 می تواند زرهی به ضخامت 35.6 سانتیمتر را نیز تخریب کند.
اما ای‌تی4 دارای برخی نقاط ضعف نیز است. پس از شلیک، منطقه انفجار بزرگی در پشت این سلاح شکل می گیرد که می تواند برای نیروهای خودی و حتی کاربر در فضاهای محدود خطر سوختگی و صدمات ناشی از فشار بیش از حد را به همراه داشته باشد. انفجار پشت سلاح می تواند موقعیت کاربر را نیز افشا کند.
در همین راستا، نسخه بهینه شده ای‌تی4-سی‌اس (AT4-CS) برای استفاده در فضاهای محدود و محیط های شهری معرفی شده است و خطر ناشی از انفجار پشت سلاح در این نسخه وجود ندارد.
سلاح ضد تانک ای‌تی4 ارزش خود را بارها طی جنگ جاری اوکراین ثابت کرده و در کنار سلاح های شناخته شده ای مانند جاولین و سلاح ضد تانک سبک نسل جدید (NLAW) به ارتش اوکراین برای مقابله با زره‌پوش های روسیه کمک کرده است.
