جی‌اف-17؛ آیا به محبوب‌ترین جت جنگنده جهان تبدیل می شود؟
مجله تصویری سلاح – در شرایطی که جت های جنگنده مطرح مانند اف-22 رپتور و اف-35 لایتنینگ 2 بیشتر توجهات را به سوی خود جلب می کنند، اما یک جت جنگنده که با همکاری چین و پاکستان توسعه یافته می تواند به زودی در آسمان کشورهای مختلف جهان دیده شود. در ادامه با جی‌اف-17 که ممکن است به یکی از محبوب‌ترین جت های جنگنده جهان تبدیل شود، بیشتر آشنا می شویم.
تلاش برای عرضه جی‌اف-17 به بازارهای جهانی
در اوایل ماه نوامبر، نیروی هوایی پاکستان یک نمایش هوایی را با سه فروند جنگنده جی‌اف-17 در نمایشگاه هوایی بین المللی بحرین انجام داد.
در همان زمان، چینی ها جنگنده جی‌اف-17 را در نمایشگاه بین المللی هوانوردی و هوافضای چین در شهر ژوهای به نمایش گذاشتند.
این رویدادها جدیدترین تلاش های چین و پاکستان برای بازاریابی جت جنگنده نسل چهارم جی‌اف-17 و فروش آن به مشتریان بین المللی بوده است.
در حال حاضر، جنگنده جی‌اف-17 در سه کشور پاکستان، میانمار و نیجریه مشغول خدمت است و بنابر گزارش ایویشن ویک، تعداد 145 فروند از آن تا اکتبر 2021 در این سه کشور عملیاتی بوده اند. بر اساس قراردادهای فعلی، این تعداد تا سال 2025 به 185 فروند افزایش خواهد یافت.
آشنایی با جنگنده جی‌اف-17 تاندر
جنگنده جی‌اف-17 طی همکاری شرکت صنعت هوانوردی چنگدو چین و مجتمع هوانوردی پاکستان توسعه یافته و نخستین پرواز خود را در سال 2003 انجام داد. این جنگنده تک سرنشین و تک پیشرانه در پاکستان به نام جی‌اف-17 تاندر (JF-17 Thunder) و در چین به نام اف‌سی-1 شیائولانگ (FC-1 Xiaolong) شناخته می شود.
با سقف پرواز 50000 پا و بیشینه سرعت حدود 1200 مایل بر ساعت (1931 کیلومتر بر ساعت)، جی‌اف-17 توانایی انجام ماموریت های مختلف از جمله رهگیری هوایی و حمله به اهداف زمینی را دارد. این جت جنگنده می تواند تقریبا 7000 پوند (3175 کیلوگرم) مهمات را روی هفت جایگاه نصب سلاح حمل کند و به یک توپ اتوماتیک دو لول 23 میلیمتری نیز مجهز است.
چند فروند نخست از جی‌اف-17 به طور کامل در چین ساخته شد، اما اکنون پاکستان سهم بیشتری در تولید آن دارد. در حال حاضر، 58 درصد این هواپیما ساخت پاکستان و 42 درصد آن ساخت چین است.
به رغم توسعه مشترک، تنها پاکستان جت جنگنده جی‌اف-17 را به خدمت گرفته و این هواپیما خدمت خود در نیروی هوایی پاکستان را در سال 2007 آغاز کرد. جی‌اف-17 به عنوان جایگزینی برای ناوگان قدیمی هواپیماهای نانچانگ ای-5، چنگدو اف-7 و میراژهای 3 و 5 پاکستان معرفی شده است.
با حداقل 125 فروند که در حال خدمت هستند، جی‌اف-17 به نوعی ستون فقرات نیروی هوایی پاکستان را شکل می دهد.
جی‌اف-17 از زمان معرفی خود چندین بار ارتقا یافته است. جدیدترین نسخه از این هواپیما یعنی بلاک 3 (Block III) در اواخر سال 2019 نخستین پرواز خود را انجام داده و بهبودهای قابل توجه از جمله یک جایگاه اضافی برای حمل سلاح، سامانه پرواز با سیم دیجیتالی و رادار آرایه اسکن الکترونیکی فعال را شاهد بوده است.
جی‌اف-17 بلاک 3 از سوی پاکستان به عنوان یک جت نسل 4.5 معرفی شده و نیروی هوایی این کشور خریداری حداقل 50 فروند از این مدل را برنامه ریزی کرده است. این جت های جنگنده توانایی مسلح شدن به موشک های هوا به هوای پیشرفته چینی مانند پی‌ال-10 (PL-10) را دارند.
مقرون به صرفه و جذاب
در حال حاضر، پاکستان بیشترین تعداد جت های جنگنده جی‌اف-17 را در اختیار دارد. میانمار، نخستین مشتری بین المللی این هواپیما، شش فروند و نیجریه سه فروند از آن را در اختیار دارند.
با محدوده قیمت 15 تا 25 میلیون دلار برای هر فروند، جی‌اف-17 به طور قابل توجهی ارزان‌تر از هر جت جنگنده نسل چهارم دیگر در بازار است. افزودنی هایی که کشندگی بیشتر این هواپیما را در پی دارند، جی‌اف-17 را به گزینه جذاب برای کشورهایی با بودجه دفاعی کم که به دنبال جت های جنگی چند منظوره هستند، تبدیل می کند.
به گفته تیموتی هیث، پژوهشگر ارشد بین المللی و دفاعی در اندیشکده رند کورپوریشن (Rand Corporation)، جت جنگنده جی‌اف-17 گزینه ای پیشرو نیست، اما عملکردی قابل اعتماد را ارائه می کند.
