شینوک؛ سریع‌ترین و بزرگ‌ترین بالگرد ارتش آمریکا
مجله تصویری سلاح – شاید انتظار نداشته باشید که سریع‌ترین بالگرد فعلی ارتش آمریکا، بزرگ‌ترین نمونه مورد استفاده در این ارتش نیز باشد. زمانی که صحبت از سریع‌ترین بالگرد ارتش آمریکا می شود، احتمالا انتظار شنیدن نام بالگردهای کوچک و تهاجمی مانند ای‌اچ-64 آپاچی، ای‌اچ-1 کبرا یا ام‌اچ-6 لیتل برد (پرنده کوچک) را دارید.
اما در حقیقت، بالگرد بزرگ سی‌اچ-47 شینوک (CH-47 Chinook) سریع‌ترین بالگرد فعلی ارتش آمریکا محسوب می شود. این بالگرد ترابری با درازای 98 فوت (30 متر)، پهنای 12.5 فوت (3.78 متر) و ارتفاع 18 فوت (5.77 متر)، وزنی برابر با 24578 پوند (11148 کیلوگرم) دارد و می تواند با بیشینه سرعت 196 مایل بر ساعت (315 کیلومتر بر ساعت) پرواز کند.
بالگرد شینوک یکی از کارآمدترین بالگردهای ترابری جهان محسوب می شود که می تواند با بیشینه وزن 50 هزار پوند (22680 کیلوگرم) از زمین برخیزد. شینوک در سال 1962 خدمت خود در ارتش آمریکا را آغاز کرده و از آن زمان تاکنون جایگاه ویژه ای بین بالگردهای یکی از قدرتمندترین ارتش های جهان داشته است.
داستان شینوک
داستان بالگرد شینوک در سال 1956، زمانی که وزارت دفاع آمریکا تصمیم به معرفی جایگزینی برای بالگرد ترابری سیکورسکی سی‌اچ-37 موهاوی گرفت، آغاز شد. وزارت دفاع آمریکا به دنبال یک طراحی جدید با قابلیت استفاده از پیشرانه های توربین گازی بود که به تازگی معرفی شده بودند. شرکت وترول موفق شد تا این قرارداد را کسب کند و کار روی محصولی آغاز شد که بعدا به پرنده ای توانمند در ارتش آمریکا تبدیل شد.
ویتنام؛ میدان آزمایش سخت برای سی‌اچ-47 شینوک
شینوک در میان بالگردهای ارتش آمریکا کاملا متمایز بود زیرا این بالگرد با طراحی خاص خود دارای دو پروانه است. هر پروانه که در دو انتهای بدنه بالگرد قرار دارند، از یک پیشرانه توربوشفت تی55 لایکامینگ نیرو می گیرد. با دو پروانه که در جهت مخالف هم می چرخند، شینوک نیازی به پروانه عمودی ضد گشتاور موجود در بیشتر بالگردهای دیگر ندارد. در عوض، شینوک می تواند هر ذره از توان خود را برای تولید نیروی بالابر و رانش بکار بگیرد.
افزون بر این، پیکربندی دو پروانه در شرایطی که قرار است وزن در میانه پرواز بالگرد کم یا زیاد شود، بسیار پایدارتر از پیکربندی تک پروانه است. این یک ویژگی مفید برای بالگردی است که وظیفه جابجایی نیرو و بار را بر عهده دارد.
شینوک برای نخستین بار در جنگ ویتنام وارد میدان نبرد شد. از آنجایی که احتمال مواجهه با نیروهای دشمن برای بالگردهای شینوک وجود داشت، مسلسل ام60 در هر یک از درب های جلویی بالگرد نصب شده بود و گاهی اوقات یک مسلسل نیز در قسمت درب بار نصب می شد.
هنگام نبرد، این مساله که سامانه انتقال نیرو نمی توانست دو توربین گازی بالگرد شینوک را با تمام قدرت فعال نگه دارد، موجب نارضایتی خلبانان شد. افزون بر این، گرما و رطوبت بالای جنوب شرق آسیا، قدرت بالابر شینوک را تا 20 درصد در مناطق پست و تا 30 درصد در کوهستان کاهش می داد.
در جنگ ویتنام، ارتش آمریکا از 750 بالگرد شینوک استفاده کرد. از این تعداد، حدود 200 بالگرد در میدان نبرد یا به واسطه سوانح عملیاتی زمان جنگ از دست رفتند.
سی‌اچ-47 شینوک: بستری برای بهبودهای مداوم
طراحان با استفاده از درس های سخت جنگ ویتنام، شینوک را برای بهبود عملکرد در عملیات جنگی اصلاح کردند و این روندی است که تا قرن بیست و یکم ادامه داشته است. انواع جدید بالگرد شینوک هر چند سال یک بار از خط تولید خارج شده اند که هر کدام نسبت به نسل قبلی بهبود یافته اند.
در حال حاضر، مدل سی‌اچ-47اف با بروزرسانی ها و ارتقاهای مختلف در خدمت ارتش آمریکا قرار دارد. از جمله این بهبودها می توان به ساختار یک تکه بدنه که لرزش هنگام پرواز و همچنین نیاز به بازرسی و تعمیر و نگهداری را کاهش می دهد، اشاره کرد.
افزون بر این، پیشرانه های قدرتمندتر هانی‌ول (Honeywell) توانایی تولید 4868 شفت-اسب بخار نیرو را دارند. مدل های جدید بالگرد شینوک توانایی حمل بار با وزن بیش از 21 هزار پوند (9525 کیلوگرم) را دارند. در کابین خلبان، سی‌اچ-47اف به اویونیک ارتقا یافته شامل سامانه معماری اویونیک راک‌ول کالینز و سامانه کنترل پرواز پیشرفته دیجیتالی بی‌ای‌ئی سیستمز مجهز شده است.
