تاندراسکریچ XF-84H؛ بدترین جنگنده آمریکایی جنگ سرد!
مجله تصویری سلاح- تاندراسکریچ XF-84H در واقع نوعی جنگنده آزمایشی ساخت کارخانه هواپیماسازی آمریکایی ریپابلیک است که در شمار آخرین تلاش های عرصه هوانوردی برای استفاده از موتورهای وابسته به پروانه محسوب می شود. تاندراسکریچ به اندازه ای قدرتمند بود که پروانه های آن با سرعت بالاتر از 1225 کیلومتر بر ساعت به طور دائمی می چرخیدند. صدای پروانه ها از فاصله 32 کیلومتری به گوش می رسید.
تاندراسکریچ XF-84H هواپیمایی فاجعه آمیز
در اوایل دوران طراحی و معرفی جت های هیجان انگیز، جنگنده ای قد برافراشت که در نهایت از آن به عنوان بدترین جنگنده آمریکایی جنگ سرد یاد می شود. هدف از توسعه این محصول ساخت هواپیمایی بود که در آن از موتور ترکیبی پروانه و جت استفاده شده باشد. با این حال حاصل کار چیزی نبود جز یکی از بی فایده ترین، نا امید کننده ترین و همینطور نا امن ترین هواپیماهای آن دوران.
در اواسط دهه 50 میلادی، موتورهای جت تقریبا روند تسخیر نیروی هوایی آمریکا را به سرانجام رسانده بودند و در این راستا جایگاهی مستحکم داشتند. این دسته از موتورها در مقایسه با همتایان پروانه ای نیروی محرکه بیشتری تولید می کردند، سریعتر بودند و مجموعه حامل خود را تبدیل به جنگنده ای قویتر می ساختند.
البته از طرفی دیگر هم موتورهای جت مشکلات خاص خود و نقاط ضعف مختلفی داشتند. از جمله این موارد می توان به شتاب نسبتا کند، تمایل به ماندن در سرعت های پایین تر هنگام عملیات فرود و همچنین نیاز به باند پرواز طولانی اشاره کرد. در مقابل هواپیماهای قدیمی تر کنترل شونده توسط پروانه یا موتورهای توربوپراپ نسبت به موتورهای جت با سرعت بیشتری شتاب می گیرند و در سرعت های پایین تر نیز کنترل پذیری بهتری دارند.
با توجه به نقاط ضعف و قدرت هر یک از سیستم های موتوری مذکور، متخصصین نظامی فعال در پایگاه نیروی هوایی رایت-پترسون آمریکا تصمیم به ترکیب این دو پیشرانه در قالب یک هواپیمای واحد گرفتند تا به پرنده ای دست یابند که از هر نظر در دنیا بی نظیر باشد. نتیجه این تلاش جنگنده ای آزمایشی به نام ریپابلیک XF-84H بود که خلبانان و خدمه هوایی آن را تحت عنوان تاندراسکریچ می شناختند.
اما با وجود تمامی فراز و نشیب های مراحل طراحی، توسعه و ساخت، تنها 2 فروند از این هواپیما تولید شد.
نسخه اصلاح شده ای که خود مشکل داشت!
پرنده XF-84H دستاورد پروژه ای مشترک میان نیروی هوایی و نیروی دریایی آمریکا محسوب می شد که با اصلاح جنگنده- بمب افکن آمریکایی ریپابلیک F-84 تاندراستریک برای حمل موتور توربوپراپ T-40 تولید شده بود.
دو موتور T-38 که T-40 را شکل داده بودند، پروانه ها را با سرعت 2100 دور در دقیقه به حرکت در می آوردند و این فشار وارده توسط موتورها برای رساندن نوک تیغه ها به سرعت زِبَرصوت کافی بود. این موضوع باعث ایجاد یک غرش صوتی مداوم در قسمت جلوی هواپیما می شد و به همین علت آن را تاندراسکریچ به معنای جیغ رعد آسا خطاب می کردند. صدای ریپابلیک XF-84H به اندازه ای بلند بود که حین روند آماده سازی پیش از پرواز روی زمین از کیلومترها آنطرف تر شنیده می شد.
تصویری از جنگنده- بمب افکن آمریکایی ریپابلیک F-84 تاندراستریک
با این حال تمام داستان به همینجا ختم نمی شد. غرش صوتی مورد بحث حتی پیش از ظهور هواپیما در آسمان هم برای پرسنل نزدیک به آن خطرناک بود. شاید برایتان عجیب باشد اما این هواپیما حتی یک مرتبه منجر به ایجاد صرع در رئیس خدمه هواگرد ترابری داگلاس C-47 اسکای‌ترین که در آن حوالی قرار داشت شده بود. مجموعه این عوامل باعث شد تا اعضای پایگاه های هوایی آمریکا عدم تمایل خود به استفاده از تاندراسکریچ را بروز دهند و بدین ترتیب این محصول فقط 8 پرواز از 12 پرواز آزمایشی برنامه ریزی شده خود را قبل از توقف کلی تولید تکمیل کرد.
در نهایت مسائل مربوط به عملکرد و ایمنی منجر به کنار گذاشتن پروژه از جانب نیروی دریایی و هوایی آمریکا شد و در نتیجه آن برنامه XF-84H به دست فراموشی سپرده شد. با توجه به توقف کامل پروژه، مشکلات موتورهای جت معمولی نیز با معرفی موتورهای جت بهبود یافته حل شدند و پنتاگون هم دیگر هیچگاه به جنگنده های مجهز به موتورهای پروانه ای تمایلی نشان نداد.
مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.
