B-21 رِیدر؛ پروژه ای برای جایگزینی بمب افکن مثلثی آمریکا!
مجله تصویری سلاح- نیروی هوایی آمریکا و شرکت صنایع دفاعی- هوافضای نورثروپ گرومن پس از گذشت بیش از 4 سال اقدام به انتشار نخستین تصاویر از بمب افکن سنگین B-21 رِیدر کرده اند. این محصول شباهت زیادی با نمونه رادار گریز و چند منظوره پیشین شرکت نورثروپ گرومن به نام B-2 اسپیریت دارد اما همچنان تفاوت هایی اساسی در برخی از اجزای دو پرنده مذکور نسبت به یکدیگر دیده می شود. انتظار می رود بمب افکن سنگین B-21 ریدر اولین پرواز خود را در سال 2022 به انجام برساند.
تصویر منتشر شده از نورثروپ گرومن B-21 ریدر
تصویری از نورثروپ گرومن B-2 اسپیریت
تصاویر مورد نظر پس از انتشار توسط نیروی هوایی، به وسیله شرکت نورثروپ گرومن پیمانکار اصلی برنامه B-21 ریدر نیز به اشتراک گذاشته شدند. بخش مهمی از عکس ها در پایگاه نیروی هوایی الزورت گرفته شده اند. طبق گزارش کمپانی سازنده، هدف از تولید این محصول مقابله با تهدیدات مدرن دفاع هوایی مانند سامانه موشکی زمین به هوای روسی S-400 و همینطور جنگنده نسل پنجمی چنگدو J-20 بوده است. برای این منظور، B-21 مجهز به انواع بمب های هدایت دقیق خواهد بود.
B-21 نیز درست مانند والد خود یعنی B-2 از طراحی “بال پرنده” بهره می برد. این همان طرحی است که در آن همه چیز روی بال هواپیما نصب می شود و شرکت نورثروپ گرومن نیز از زمان خاتمه جنگ جهانی دوم تاکنون یگانه متخصص آن در سطح بین المللی به شمار می رود. ترکیب بدنه و بال ها با یکدیگر در کنار فقدان تثبیت کننده های افقی و عمودی در قسمت پشتی، بهترین شکل ظاهری ممکن را برای فرار از رادارهای دشمن در تمامی جهات به وجود آورده است.
متخصصین نظامی معتقد هستند که بمب افکن B-21 از نظر اندازه و وزن حدودا دو سوم بمب افکن قدیمی تر یعنی B-2 خواهد بود. به بیان ساده تر این محصول نیازمند چرخ های فرود کمتری است و به همین دلیل نیز توانسته وزن کلی مجموعه را کاهش دهد. لازم به ذکر است که به عنوان یک بمب افکن رادار گریز، این پرنده باید تمام تسلیحات، سنسورها، سوخت و دیگر موارد ضروری را در فضاهای داخلی جای دهد و از این نظر در بهترین حالت ممکن قرار خواهد داشت.
نیروی هوایی آمریکا قراردادی به منظور خرید حداقل 100 فروند B-21 ریدر را به ارزش هرکدام 550 میلیون دلار در سال 2012 به امضا رساند. همین رقم در سال 2020 چیزی حدود 654 میلیون دلار خواهد بود. همچنین به نظر می رسد که تعداد بمب افکن های سفارش داده شده، به 200 فروند و یا بیشتر نیز برسد. این محصول هم اکنون مراحل توسعه و تکمیل خود را در شرکت نورثروپ گرومن در کالیفرنیا سپری می کند. قابل توجه است که اولین نسخه نمایشی وارد فاز ساخت و ساز نهایی شده است.
طراحی و توسعه
همانطور که گفته شد، B-21 ریدر نمونه ای تکامل یافته و پیشرفته تر از بمب افکن B-2 اسپیریت به شمار می رود. B-2 خود یکی از پرنده های رادار گریز با توانایی استفاده از جنگ افزارهای هسته ای محسوب می شود که یکبار سوخت گیری اولیه می تواند بیش از 11 هزار کیلومتر مسافت را طی کند.
حال اگر سوخت گیری هوایی را نیز به این حالت اضافه کنید، B-2 قدرت انهدام هر هدفی از هر نقطه ای در جهان را به دست خواهد آورد. روند تولید این محصول در دولت جیمز ارل کارتر کلید خورد و همچنان بدون در نظر گرفتن پروژه B-21 ریدر، به عنوان گران قیمت ترین و همینطور پیشرفته ترین بمب افکن جهان طبقه بندی می شود.
با وجود آن که B-2 نسخه ای کاملا منحصر به فرد از سیستم های نظامی مدرن است، هزینه های گزاف تولید و استفاده از آن باعث شد تا تبدیل به موضوعی چالش برانگیز در کنگره آمریکا و ستاد مشترک وزارت دفاع این کشور شود. از این رو با وجود آن که سفارش اولیه تولید 132 فروند B-2 به ثبت رسیده بود، تنها 21 فروند به صورت 100 درصدی تکمیل شد.
گفتنی است که یکی دیگر از علل اصلی این مسئله نیز به پایان جنگ سرد، فروپاشی شوروی و عدم نیاز به نفوذ در مراکز نظامی حساس شوروی با هدف بمباران کردن آنها مربوط می شود. از میان 21 فروند بمب افکن B-2 اسپیریت تولید شده، یکی از آنها در سانحه ای به سال 2008 از بین رفت و به این علت 20 فروند دیگر در وضعیت خدمت فعال نظامی قرار دارند. سوابق عملیاتی این محصول به جنگ کوزوو در سال 1999 (اولین تجربه استفاده) و بعدتر نیز به جنگ افغانستان، عراق و لیبی محدود می شود.
موفقیت های به دست آمده از پروژه B-2 باعث شد تا تحقیق و توسعه برای طراحی نخستین بمب افکن قرن بیست و یکم به نام B-21 ریدر نیز رقم بخورد. با قوت گرفتن این طرح، نیروی هوایی آمریکا در ماه ژوئیه سال 2016 اعلام کرد که هزینه تخمینی قرارداد با نورثروپ گرومن برای تولید B-21 ریدر را فاش نخواهد کرد. استدلال آنها این بود که اطلاع عموم از هزینه ها می تواند منجر به درز اطلاعات حساس میان مخالفان بالقوه پروژه B-21 ریدر و همچنین دشمنان شود. با این حال در تاریخ 31 ام ژانویه سال 2020، نیروی هوایی آمریکا به همراه شرکت نورثروپ گرومن، جزئیات جدیدی در ارتباط با B-21 منتشر کرد که نشان داد این محصول در مقایسه با نسخه قبلی، وزن و سایز کمتری دارد و با و استفاده دو چرخ فرود اصلی نیز طراحی شده است.
مطالب مجله تصویری سلاح را در این لینک دنبال کنید.
