6376 نمایش

ارابه فرانسوی محبوب دوران جنگ سرد!

مجله تصویری سلاح- تانک سبک فرانسوی AMX-13 بین سال های 1952 تا 1987 تولید شد. این محصول که یکی از محبوب ترین تانک های سبک در زمان جنگ سرد محسوب می شد، با نام شار (در زبان فرانسوی به معنی ارابه) 13t-75 Modèle 51 به ارتش فرانسه خدمت کرد و طی دوران فعالیت خود حداقل به 25 کشور دیگر نیز صادر شد. عدد 13 که در عنوان تانک مذکور دیده می شود هم به وزن 13 تنی اولین پروتوتایپ های تولیدی از آن اشاره دارد.

AMX-13 مجهز به یک شاسی مقاوم و قابل اطمینان و همچنین برجکی نوسان کننده ساخت صنایعGIAT بود. با در نظر گرفتن تمامی پروتوتایپ ها و نمونه های صادراتی، بیش از 100 مدل از این تانک شامل انواع مجهز به سیستم های ضد هوایی، موشک های هدایت شونده ضد تانک و توپ خودکششی وجود دارد. گفتنی است که خودروهای دیگری مانند نفربر زرهی، شکارچی تانک و خودروهای مخصوص تعمیر و بازیابی نیز با الهام از شاسی تانک AMX-13 ساخته شده اند.

طراحی و توسعه

AMX-13 توسط کارگاه های Atelier de Construction d’Issy-les-Moulineaux (به اختصار AMX) در سال 1946 یه منظور پاسخ دهی به درخواست ساخت یک خودروی سبک با قابلیت حمل و نقل هوایی برای پشتیبانی از نیروهای چترباز طراحی شد. بدین روند تولید اولین پروتوتایپ از سال 1948 آغاز شد. موتور در این نمونه تمام طول سمت راست تانک را اشغال کرده بود و جایگاه راننده نیز در سمت چپ قرار داشت. همانطور که گفته شد AMX-13 برخلاف اکثر خودروهای زره پوش، مجهز یک برجک نوسانی دو قسمتی بود. سیستم تسلیحاتی 75 میلی متری اصلی این برجک با استفاده از مکانیسم گلوله گذار خودکار مسلح می شد و بدین ترتیب شمار خدمه های تانک به سه نفر کاهش یافته بود. 12 گلوله موجود در خشاب طبل مانند این سلاح، امکان انجام عکس العمل سریع توسط خدمه را فراهم می ساخت. البته پس از اتمام مهمات، لازم بود تا روند بارگذاری مجدد از خارج خودرو صورت گیرد که این موضوع خود با توجه به خطر جانی برای خدمه مشکلی اساسی محسوب می شد.

در ادامه تولید نهایی محصول از سال 1952 شروع شد و اولین سری از تانک های ساخته شده نیز سال بعد تحویل داده شدند. در سال 1964 روند ساخت تانک به کمپانی Creusot-Loire منتقل شد و کارخانه اولیه هم اقدام به تولید تانک اصلی میدان نبرد AMX-30 کرد. به همین دلیل حجم تولیدی از تانک های AMX-13، افت شدیدی را متحمل شد. پس از سال 1966، تمامی AMX-13 هایی که به نیروهای مسلح فرانسه خدمت می کردند، به توپ 90 میلی متری F3 مجهز شدند. 34 گلوله برای سلاح 90 میلی متری وجود داشت که 12 تای آنها در خشاب ها قرار داشتند و مابقی نیز داخل برجک تعبیه شده بودند. این سلاح قابلیت شلیک مهمات انفجاری موثرتری علیه تانک های دیگر را در اختیار داشت. در اواخر دهه 1960، حتی مدلی پیشرفته تر مخصوص صادرات از این تانک تولید شد که از حضور توپ بزرگتر 105 میلی متری بهره می برد.

هر چند طی سال های تولید تغییرات متنوعی در مورد برجک صورت گرفت، شاسی تانک تا سال 1985 تقریبا دست نخورده باقی مانده بود. اما در نهایت یک موتور دیزلی جدید، جعبه دنده تمام خودکار و یک سیستم تعلیق مدرنتر برای AMX-13 انتخاب شد. روند تولید هم با آخرین مدل از AMX-13 مربوط به سال 1987، متوقف شد. در مجموع از دهه 1980 به بعد، ارتش فرانسه تانک مذکور را از خدمت نظامی کنار گذاشت. این کشور اخیرا از خودروی زرهی AMX-10 RC استفاده می کند که با توجه به عملکرد، شباهت زیادی با AMX-13 دارد.

تصویری از AMX-10 RC